ในยุคที่เยาวชนจีนกำลังเปลี่ยนแนวคิดเรื่องสิ่งแวดล้อมให้กลายเป็นแฟชั่น “ถุงเวทย์ Xishi” หรือ Xishi Magic Bag คืออีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่สะท้อนแนวคิดนั้นได้อย่างชัดเจน
โมเดล “Mystery Bag” ที่มากกว่าแค่เซอร์ไพรส์
Xishi Magic Bag คือโครงการสังคม (social enterprise) ที่เล็งเห็นปัญหาของอาหารเหลือทิ้ง โดยได้ร่วมมือกับร้านเบเกอรี่ ร้านกาแฟ และร้านสะดวกซื้อ นำอาหารที่ยังรับประทานได้แต่เหลือจากการขาย มาแพ็กในรูปแบบ “ถุงลึกลับ” (mystery bag) แล้วนำมาจำหน่ายในราคาพิเศษ ผู้บริโภคจะไม่รู้ว่าข้างในมีอะไร จนกว่าเปิดดูถึงจะรู้ว่ามีอะไรบ้าง เปรียบเสมือนการผจญภัยที่ได้ทั้งประหยัด ได้กินอาหารคุณภาพ และร่วมลดขยะอาหารไปพร้อมกัน
ข้อมูลเชิงสถิติที่น่าทึ่ง
เปิดตัวตั้งแต่ปี 2021 และขยายบริการไปแล้วกว่า 100 เมืองทั่วจีน
ช่วยกอบกู้อาหารกลับมาได้มากกว่า 10,000 ตัน และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีนัยสำคัญ
ปรากฏใน WeChat mini‑program “惜食魔法袋” ที่มีผู้ร่วมใช้บริการหลายเมือง เช่น ปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ เฉิงตู กวางโจว ฯลฯ และวางจำหน่ายสินค้าในช่วงเย็น คลัง “blind box” เริ่มที่ราคาเพียง 11.9‑15.9 หยวน (ราว 1.7‑2.3 ดอลลาร์สหรัฐ) แต่ปกติข้างในมีขนมปังคุณภาพสูง 2 ก้อน ซึ่งราคาเต็มประมาณ 40 หยวน
ความรู้สึกของผู้ใช้: เปลี่ยนสิ่งไม่รู้ให้กลายเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น
ผู้ใช้กว่า 80% เป็นกลุ่มหญิงอายุ 18‑40 ปี ที่รักการ “ล่าคลั่ง” (treasure hunt) พร้อมกับลดรอยเท้าคาร์บอนของตัวเองไปในคราวเดียว บางคนเล่าว่าแม้เป็นช่วงเปลี่ยนงานหนัก แต่ถุงเวทย์กลับให้ทั้งความปลอบใจทางอารมณ์และเงินช่วยเหลือ “Magic brings new life” จึงไม่ใช่แค่สโลแกน แต่คือความจริงในชีวิตผู้คน
มีเรื่องเล่าที่น่าสนใจจากผู้ใช้บางรายว่า “เหมือนกับคุณกำลังเล่นมายากล — หยิบถุงหนึ่ง, ช่วยชีวิตอาหาร, แล้วปิ๊ง! คุณเพิ่งร่ายคาถายับยั้งขยะ” — คำพูดจาก Luona Cai หุ้นส่วนของ Xishi นอกจากนี้ ยังมีคนพบรักระหว่างไปรับถุงเวทย์ด้วย สะท้อนว่าการทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อมยังเชื่อมโยงผู้คนเข้าด้วยกันได้อย่างอบอุ่น
ความร่วมมือและแนวคิดขับเคลื่อน
แม้จะเริ่มในโรงงานอาหารและเครื่องดื่ม แต่ Xishi Magic Bag ไม่ได้เป็นเพียงหนึ่งโมเดลเท่านั้น มันสะท้อนพลังของ โมเดลเศรษฐกิจหมุนเวียน (circular economy) ที่ช่วยผลักดันการนำอาหารมาใช้จริงใหม่แทนการทิ้ง แนวคิดนี้สอดคล้องกับโครงการระดับโลกของ World Economic Forum เช่น Consumers Beyond Waste ซึ่งส่งเสริมให้เกิดระบบ reuse และลดขยะพลาสติก รวมถึงวัดผลและสร้างมาตรฐานเปรียบเทียบในหลากหลายอุตสาหกรรม
